دمپر موتوری
021-44000365
برای کنترل هوای عبوری از دمپر هوا بصورت موتورایز از موتور دمپر برقی استفاده می شود.دمپر موتوری از یک سازه فلزی بعنوان دمپر و یک موتور دمپر تشکیل شده که این موتور دمپر به پشتوانه انرژی الکتریکی پره های دمپر را باز،بسته و یا تنظیم می کند.دمپر موتوری دارای انواع مختلف است که کلی ترین دسته بندی جهت بررسیِ دمپر موتوری به انواع دمپر موتوری با کنترل( on ,off )و دمپر موتوری با کنترل تدریجی تقسیم می شود که هر یک از این موارد نیز به زیر مجموعه های پایین تر تقسیم می شوند.انواع دمپر برقی که به بررسی آنها می پردازیم صرفا به دمپرهای هوا محدود می باشد و این دمپرها بصورت موتورایز میزان هوای عبوری از معبرِ خود را تنظیم می کنند که به ترتیب به معرفی و شرح انواع دمپر موتوری خواهیم پرداخت:
الف- دمپر موتوری on,off
این دمپر موتوری خود به چندین نوع دمپر از قبیل دمپر موتوری چهارگوش، دمپر موتوری گرد تقسیم می شود.
الف-۱- دمپر موتوری چهارگوش موازی:
این دمپر موتوری از ورق گالوانیزه،استیل و آلومینیوم در ضخامت های مختلف به تناسب ابعاد قابل ساخت است.ساختار دمپر برقی چهارگوش موازی از یک فریم و یا قاب با عمق ۱۵ سانت شکل گرفته است که در هر دو سوی این قاب لبه های ۳ سانتی به بغل ایجاد شده که هم باعث استحکام قاب دمپر موتوری می شود و هم از این لبه ها بعنوان فلنچِ دمپر موتوری استفاده می گردد و دمپر موتوری بوسیله این لبه ها از هر دو طرف قابل اتصال به کانال هوا یا هر مقطعی که قرار است دمپر برقی به آن متصل شود تثبیت گردد. ساختار داخلی دمپر موتوری چهارگوش نیز از یک سری پره های موازی به تعداد لازم تشکیل شده که این پره ها یا تیغه ها در حالت باز یا بسته باعث عملکردِ دمپر موتوری می شوند.قطعه ی مهم و کاربردی در ساختار دمپر موتوری چهارگوشِ موازی،موتور دمپر می باشد که در ارتفاع قاب و در بُعد بیرونیِ دمپر تعبیه می گردد و بوسیله یک شَفت یا رابط نیروی موتور را به پره ها منتقل و باعث باز و بسته شدنِ دمپر موتوری می شود.موتورِ این دمپر موتوری فقط در دو حالت باز( open) یا بسته (close) عمل می کند و در واقع پره های این دمپر موتوری یا مسیر عبور هوا را کاملا باز یا کاملا مسدود نگه می دارند.واحد توانِ عملکردیِ این نوع دمپر موتوری، "نیوتن-متر" می باشد.بنا به ابعاد و بزرگیِ دمپر موتوری این واحد بالاتر می رود.البته در سایزهای کوچک این میزان از عددِ ۲ نیوتن-متر شروع و در سایزهای بالاتر به ارقام ۴ ، ۸ ، ۱۶ و... نیوتن-متر نیز می رسد.بدیهی است هرچه ابعاد دمپر موتوری افزایش یابد به تناسب ابعاد دمپر موتوری توان موتور دمپر هم بالاتر می رود.به لحاظ بدنه و سازه ی دمپر موتوری نیز ضخامتِ ورقِ به کار رفته در ساختار دمپر موتوری بنا به تناسب سایز دمپر موتوری از یک میلیمتر به بالا متغیر است.دمپر موتوری چهارگوشِ موازی در مواضعی چون بین کانال های هوا،دهانه دستگاههای مکنده و دمنده از قبیل هواسازها و نیز بعنوان هوارسان به اتاق ژنراتور در زمان عملکردِ دستگاه ژنراتور و همچنین هوارسان به اتاق های آسانسور و مواردی از این دست به وفور استفاده می گردد.نوع باز و بسته شدنِ تیغه های دمپر موتوریِ موازی چهارگوش،بصورت موازی و در یک جهت صورت می پذیرد و هوای عبوری از معبرِ این دمپر موتوری بصورت متوازن و یکنواخت تحت تاثیر قرار می گیرد و پره ها بصورت منسجم و موازی و در یک مسیر از بالا به پایین شروع به باز یا بسته شدن می کنند و انقطاع یا باز شدنِ مسیر هوای دمپر موتوری با توازنِ هواییِ مناسب صورت می پذیرد.
الف-۲- دمپر موتوری چهارگوش ۷و۸ :
برای انسداد یا بازکردنِ مسیر هوای دمپر با استفاده از پره های غیرموازی و دمپر موتوری از این نوع دمپر استفاده می گردد.ساختار بدنه،قاب،و حتی شکل ظاهریِ تیغه های این نوع دمپر موتوری بسیار شبیه به دمپر موتوری چهارگوش موازی است با این تفاوت که نوعِ باز و بسته شدنِ تیغه های این دمپر موتوری بصورت غیرموازی و در اصطلاح بصورت ۷و۸ صورت می پذیرد.فریم یا قاب دمپر موتوری ۷و۸ نیز بصورت حجمی و دارای ۱۵ سانت عمق می باشد.در هر دو سوی قاب دمپر موتوری ۷و۸ یک لبه ی ۳ سانتی وجود دارد که این لبه ها نقش فلنچ یا رابط را بین دمپر موتوری و سمتی که دمپر موتوری به آن متصل می شود ایفا می کنند.دمپر موتوری ۷و۸ نیز از هر سه نوع ورق گالوانیزه،استیل و آلومینیوم قابل تولید است.با توجه به نیاز و اولیت های مربوطه از مَتریال مناسب برای ساخت دمپر موتوری ۷و۸ استفاده می شود.مثلا اگر در محیطی که آلاینده های شیمیایی با مواد خورنده استفاده شود برای ساخت دمپر موتوری که در بین کانال مکش قرار می گیرد از ورق استیل با عیار ۳۱۶ استفاده می گردد و اگر ساختار کانال و لاین هوای دمش یا مکش از جنس آلومینیوم باشد برای تناسب ساختاری از ورق آلومینیوم برای ساخت این نوع دمپر موتوری استفاده می شود که این موضوعِ استفاده از ورق آلومینیوم برای ساخت کانال و دمپر موتوری بطور عرفی و عمومی در محیط ها یا شهرهایی با رطوبت و شرجیِ بالا مرسوم است.لازم به توضیح است ساختار داخلیِ دمپر موتوری ۷و۸ نیز از تیغه های موازی که با خوابِ معکوس در کنار هم قرار گرفته اند تشکیل شده است که این تیغه های با خم های معکوس در زمان بسته شدن حالت هوابند به دمپر موتوری می دهند و بطور کامل از تردد و جریان هوا در معبرِ دمپر موتوری جلوگیری می کنند. بر اساس وجهِ تسمیه ی این نوع دمپر نیز برای باز و بستن و انجام عملیات دمپر از نیروی موتوری که با جریان برق کار می کند استفاده می شود.در واقع تمامیِ پره ها یا تیغه های دمپر موتوری ۷و۸ بوسیله یک محور عمودی در یکی از ارتفاعات دمپر به شفت موتور دمپر متصل شده و با عملکردِ موتور دمپر، تیغه ها نیز باز یا بسته می شوند.ضخامت ورق یا توان دمپر موتوری دقیقا به ابعاد و سایز دمپر برمی گردد و به تناسب سایز، نوع،ضخامت دمپر موتوری تعیین می گردد.از دمپر موتوری برای کنترل هوای عبوری از انواع کانال هوا یا دهانه دستگاههای هواساز و یا مسیر هوای اتاق های آسانسور،ژنراتور و... استفاده می گردد.
الف-۳- دمپر موتوری هوابُر
این نوع دمپر موتوری بطور دفعی و با یک تیغه هلالی که در معبرِ آن تعبیه شده وظیفه کنترل،انسداد یا بازکردن مسیر هوای عبوری را به عهده دارد.دمپر موتوری هوابر از یک فریمِ حجمی که ۱۵سانت عمق و دارای دو لبه ی ۳ سانتی در طرفین خود می باشد به انضمام یک تیغه هلالی تشکیل شده است.دمپر موتوری هوابر در مسیر کانال هوا قرار گرفته و بعنوان تنظیم کننده هوای عبوری عمل می کند.برای ساخت دمپر موتوری هوابر عموما از ورق گالوانیزه استفاده می شود.ضخامت ورق این دمپر موتوری در ابعاد کوچک و متوسط در حد یک میل و در ابعاد بزرگتر به تناسب افزایش سایز،بیشتر می گردد.نوع عملکرد این دمپر موتوری به گونه ای است که موتور دمپر در قسمت بیرونیِ دیواره دمپر نصب می شود و انرژی الکتریکیِ موتور که به انرژی مکانیکی تبدیل می شود توسط یک رابط به پره هلالیِ دمپر موتوری منتقل و با عملکرد موتوردمپر،تیغه ی هلالی شروع به عمل می نماید.ضخامت ورق پره هلالیِ دمپر موتوری نیز به تناسب افزایش سایز و ابعاد دمپر موتوری بالاتر می رود.نکته مهم در کاربرد این نوع دمپر موتوری اینستکه باید لزوما طول و ابعاد کانالی که در قسمت پشتیِ این دمپر موتوری از طول و ابعاد تیغه ی دمپرِ هوابُر کمتر نباشد تا در زمان بازشدنِ تیغه دمپر هوابر مشکلی به لحاظ برخورد تیغه با سطوح داخلی کانال هوا پیش نیاید و دمپر موتوری به بهترین نحو عمل نماید.لبه های ۳سانتیِ مجاور فریمِ این دمپر موتوری با استحکامی که دارد به راحتی بعنوان فلنچ می تواند ایفای نقش نموده و با پیچ کاری به فلنچ های کانال به شبکه ی هوارسان متصل شود.همانطور که از نام دمپر موتوری پیداست بوسیله نیروی موتور عمل می کند.به همین دلیل نیروی ناشی از موتور دمپر باید با ابعاد و سایز دمپردموتوری هوابر متناسب باشد تا بتواند به راحتی با اِعمال نیروی لازم تیغه دمپر را به تحرک وادارد.توان موتوری که برای دمپر موتوری هوابر نیاز هست از ۲ نیوتن-متر شروع و تا ۳۲ نیوتن-متر متغیر است.بدیهی است هرچه دمپر موتوری بزرگتر باشد نیروی لازم برای عملکرد تیغه دمپر موتوری نیز باید بیشتر باشد.سایز دمپر موتوری به لحاظ طول و عرض دقیقا به اندازه کانال های مجاور طراحی می شود تا دهانه های دمپر موتوری دقیقا با دهانه های کانال هوا چِفت و قابل پیچ کاری،اتصال و تثبیت نسبت به هم باشد.در ابعاد کوچک تیغه ی هوابرِ این دمپر موتوری بصورت هلالی و تک لایه و در ابعاد متوسط به بالا تیغه دمپر موتوری بصورت حجمیک و دو لایه ساخته می شود.نکته لازم به ذکر اینستکه برای ساخت این دمپر موتوری هیچ محدودیتی به لحاط ابعاد،سایز و ضخامت وجود ندارد و به راحتی می توان آنرا در ابعاد سفارشی با هرنوع ورق تولید نمود.این نوع دمپر موتوری صرفا بصورت چهارگوش قابل ساخت می باشد.برای هوابندیِ هردو سوی لبه های فریم دمپر موتوری هوابر می توان از نوار درزگیر استفاده نمود.
الف-4- دمپر موتوری ضدحریق
این دمپر موتوری برای عملکرد در زمان حریق بکار می رود.در واقع در زمان بروز آتش سوزی و حریق با کارکردِ این دمپر موتوری مسیر لاین کانال هوا بصورت خودکار مسدود شده و از انتقال اکسیژن بعنوان محرک آتش و نیز از سرایت حریق به مقاطع دیگر جلوگیری می شود.این دمپر موتوری از انواع ورق از قبیل گالوانیزه،آلومینیوم و در بعضی موارد از ورق استیل قابل ساخت می باشد.بدنه ی این دمپر موتوری دارای عمقی به میزان ۱۵ سانتیمتر و در هر سوی کار لب۵ هایی به عرض ۳ سانت ایجاد شده که همین لبه ها نقش فلنچ را برای این دمپر موتوری ایفا می کند.از آنجا که سرعت در عملکردِ دمپر موتوری ضدحریق از اهمیت بسزایی برخوردار است لذا موتورِ این دمپر به گونه ای طراحی شده است که بلافاصله پس از عملکردِ سنسورِ حریق و اعلام هشدار به موتور دمپر از طریق جعبه فرمان،این دمپر موتوری فعال شده و پره های دمپر موتوری ضدحریق بصورت جهشی از حالت باز بصورت بسته تغییر حالت می دهند.ضخامت ورق دمپر موتوری به ابعاد ان وابسته است.هرچه ابعاد دمپر موتوری بالاتر برود ضخامت ورق نیز باید افزایش یابد.توان موتور دمپر نیز به تناسب ابعاد دمپر موتوری ضدحریق تعیین می گردد.ساختار موتورِ این نوع دمپر موتوری به گونه ای است که در برابر حرارت های بالا بسیار مقاوم بوده و در اثر حریق دچار تخریب یا استهلاک نمی گردد.پره های این دمپر موتوری به گونه ای طراحی شده اند که پس از عملکرد دممر موتوری و بسته شدنِ معبر دمپر،به هیچ عنوان امکان خروج دود یا هرنوع آلاینده ی مخربی از این معبر وجود نداشته باشد.طریقه اتصال دمپر موتوری ضدحریق به کانال هوا نیز به روش فلنچی می باشد،یعنی لبه های فریم در دو طرفِ این دمپر موتوری بعنوان یک لنگه فلنچ عمل کرده و با همگام سازیِ با فلنچ های جانبی که در دهانه ی کانال های هوا قرار دارند تشکیل یک جفت فلنچ را داده و قابلیت نصب پیدا می کنند.در صورتیکه دمپر موتوری ضدحریق بصورت غیرکانالی مورد نیاز باشد دیگر لازم نیست در هر دو جانبِ این دمپر موتوری قاب یا فریم تعبیه نمود و صرفا با یک قاب هم می توان این نوع دمپر موتوری ضدحریق را به کار برد.